ეს სტატია ეძღვნება კორონავირუსთან
დაკავშირებულ მეორად რისკს მენტალური ჯანმრთელობის შენარჩუნების
სახით.
დენდრონი განაგრძობს ფსიქოეკოლოგიის შენარჩუნებისთვის საჭირო ინფორმაციის მოწოდებას:
დღესდღეობით კორონავირუსის ფართო გავრცელებისა და მისით ინფიცირების საფრთხეები მრავალ ჩვენგანში იწვევს ღელვას, შეშფოთებას, შიშსა და დაბნეულობას. აღნიშნული განცდები წარმოადგენს გამოწვევას ჩვენი ფსიქიკისათვის.
ეს არის რეაქცია შეცვლილ სოციალურ რეალობაზე, რომელიც საჭიროებს
ახლებურ ადაპტაციას. ამგვარი ემოციების წარმოშობა ყოფითი რეალობის,
რუტინის ცვლილების საპასუხოდ, როგორიცაა მუშაობისა და სწავლის ონლაინ
სივრცეში გადატანა, ჩვეული საქმიანი თუ პირადი ინტერპერსონალური
ურთიერთობების ფორმისა და ხარისხის შეცვლა, ფინანსური საფრთხეები,
წარმოადგენს ბუნებრივ რეაქციას. ამ რეაქციის მართვა აუცილებელია
თითოეული ჩვენგანის მხრიდან ფსიქოლოგიური წონასწორობისა და
კეთილდღეობის განცდის შესანარჩუნებლად.დენდრონი განაგრძობს ფსიქოეკოლოგიის შენარჩუნებისთვის საჭირო ინფორმაციის მოწოდებას:
დღესდღეობით კორონავირუსის ფართო გავრცელებისა და მისით ინფიცირების საფრთხეები მრავალ ჩვენგანში იწვევს ღელვას, შეშფოთებას, შიშსა და დაბნეულობას. აღნიშნული განცდები წარმოადგენს გამოწვევას ჩვენი ფსიქიკისათვის.
პირველ რიგში, მნიშვნელოვანია დროულად ამოვიცნოთ სტრესის გამომხატველი ნიშნები.
როგორ ვლინდება ისინი:
1. მოჭარბებული ღელვა საკუთარ ან/და საყვარელი ადამიანების ჯანმრთელობაზე;
შეიძლება გამოვლინდეს ფიქრებით და აზრებით, რომელსაც თან ახლავს მოძრაობითი აქტივობის მომატება და მუდმივი დისფორია მომავლის ნეგატიური ხედვით.
2. ძილისა და ჭამის რიტმისა და რეჟიმის დარღვევა;
შეიძლება გამოვლინდეს მოჭარბებულ კვებაში ან უმადობაში. ძილის შემთხვევაში ეს ვლინდება ხშირ გამოღვიძებაში ან/და ჩაძინების გართულებაში.
3. ყურადღების კონცენტრაციის სირთულეები;
ვლინდება საგნებსა და მოვლენებზე ყურადების ფიქსირების შეუძლებლობით და გაფანტულობით.
4. ჯანმრთელობის ქრონიკული ავადობების გამწვავება;
5. ალკოჰოლის, თამბქოს ან სხვა ნივთიერებების მოჭარბებული მოხმარება;
დამოკიდებულებათა სინდრომების მქონე ადამიანებში დამოკიდებულების გამომწვევი ნივთიერებების მოხმარების გახშირება.
6. მუდმივი მოთხოვნილება ახალი ინფორმაციის მოსმენის და გაანალიზების.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის რეკომენდაციით საკმარისია დღეში ერთხელ ან ორჯერ ინფორმაციის განახლება მიმდინარე მოვლენების შესახებ. შეეცადეთ არ იყოთ ამით მოცული.
7. სამყაროს აღქმის ნეგატიურად ასახვა.
გამოიხატება ყველა ინფორმაციის ტრანსფორმაციაში ნეგატიური კონტექსტით.
8. ზოგადი უკმაყოფილება საკუთარი თავით და გარესამყაროთი.
უკმაყოფილება იმის გამო რომ რაღაცას საკმარისად კარგად ვერ აკეთებთ, გარესამყაროში არაფერი არ ხდება ისე როგორც უნდა ხდებოდეს და სხვა მსგავსი განცდები.
თუკი საკუთარ თავში ან ახლობელ, საყვარელ ადამიანებში ამოიცნობთ ამ ნიშნებს მოიშველიეთ ჩვენი რეკომენდაციები, რომელთა შესრულებაც დაგეხმარებათ შეინარჩუნოთ სულიერი სიმშვიდე, შრომისუნარიანობა და მომავლისადმი პოზიტიური განწყობა, ასევე დაგეხმარებათ ანუგეშოთ და მხარი დაუჭიროთ ოჯახის წევრებსა და ახლობელ, საყვარელ ადამიანებს:
1. მოიძიეთ და მიიღეთ ინფორმაცია ინფექციის გავრცელების შესახებ მხოლოდ სანდო წყაროებიდან, როგორებიცაა მაგალითად ჯნდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის ან საქართველოს დაავადებათა კონტროლის და საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ეროვნული ცენტრის წყაროები.
2. თავი აარიდეთ ინფორმაციულ გადატვირთვას - ნუ იქნებით ხანგრძლივად ჩაფლული ვირუსთან დაკავშირებული ისტორიების, ჭორებისა და შესაძლო საფრთხეების შესახებ ვიდეო თუ წერილობით მასალაში.
3. ზედმიწევნით შესარულეთ ჰიგიენის დაცვასთან დაკავშირებული რეკომენდაციები - ხელების ხშირი დაბანა, საცხოვრებელი თუ სამუშაო გარემოს სველი წესით დალაგება და ა.შ.
4. შეინარჩუნეთ კონტაქტები ახლობლებთან ტელეფონის, ინტერნეტის საშუალებით, ნუ იქნებით იზოლორებული კომუნიკაციისგან, ფიზიკური დისტანცია არ მოიაზრებს კომუნიკაციურ იზოლაციას. გაზიარება და მხარდაჭერა მნიშვნელოვნად ამცირებს სტრესს
5. დროულად ამოიცანით სტრესის ნიშნები საკუთარ თავში და მოახდინეთ მათზე რეაგირება:
• შეისვენეთ ინფორმაციის მიღებისგან
• იზრუნეთ საკუთარ სხეულზე - მიმართეთ სუნქთვით ვარჯიშებს, ივარჯიშეთ, მიიღეთ ჯანსაღი, ბალანსირებული საკვები.
• დრო დაუთმეთ თქვენთვის სიამოვნების მომნიჭებელ აქტივობებსა და საქმიანობას.
• მუდმივად იყავით კავშირში ახლობელ ადამიანებთან, გაუზიარეთ მათ თქვენი იმედები და აზრები.
დენდრონი გისურვებთ ჯანრთელობასა და სულიერ სიმშვიდეს!
მასალა მომზადებულია დენდრონის ფსიქოთერაპევტის, ნინო კობახიძის მიერ მენტალური ჯანმრთელობის ნაციონალური ინსტიტუტისა და მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის რეკომენდაციების მიხედვით.
საინტერესო ბმულები:
რეკომენდაციები თვითიზოლაციის მარტივად გადალახვისა და ფსიქოეკოლოგიის შენარჩუნებისთვის.
თვითრეგულაციის პრაქტიკუმი.
კორონავირუსის შესახებ.